Γιατί δεν γιορτάζουν Καθολικοί και Ορθόδοξοι το Πάσχα την ίδια μέρα; Γιατί μερικά χρόνια συμπίπτει, όπως φέτος; Γιατί δεν γιορτάζουμε συγχρόνως τα Χριστούγεννα με το Άγιον Όρος, τη Σερβία, τη Ρωσία, τη Βουλγαρία, τα Ιεροσόλυμα; Το Παλαιό (Ιουλιανό) ή το Νέο (Γρηγοριανό) ημερολόγιο είναι σωστό;
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:
Ο καθορισμός της ημερομηνίας του Πάσχα, γίνεται βάσει των κανόνων της Α΄ Οικουμενικής
Συνόδου της Νίκαιας της Βιθυνίας του 325 μ.Χ. και αναφέρει τα εξής:
1.Το Πάσχα εορτάζεται την πρώτη Κυριακή, μετά την πρώτη Πανσέληνο, που συμβαίνει μετά την Εαρινή Ισημερία (εάν η πανσέληνος είναι Κυριακή τότε εορτάζεται την επόμενη Κυριακή, για να μην συμπίπτει με το Πάσχα των Εβραίων)
2.Το Πάσχα εορτάζεται από όλους τους Χριστιανούς συγχρόνως.
3.Το Πάσχα θα εορτάζεται την μέρα που θα καθορίζει η Εκκλησία της Αλεξάνδρειας.
Γιατί όμως από την εκκλησία της Αλεξάνδρειας; Γιατί το 325 μ.Χ. η Αλεξάνδρεια ήταν το Επιστημονικό κέντρο της εποχής και απευθύνονταν στους εκεί αστρονόμους που υπολόγιζαν Εαρινή Ισημερία και Πανσέληνο, θέματα καθαρά αστρονομικά και καθόλου εύκολα όπως αποδείχθηκε.
Για να υπολογίσουμε λοιπόν την ημερομηνία του Πάσχα, πρέπει να γνωρίζουμε πότε έχουμε Ισημερία, και κάθε πότε έχουμε Πανσέληνο, πράγματα πολύ δύσκολα να υπολογιστούν με ακρίβεια.
Το λάθος των 13 ημερών της Εαρινής Ισημερίας
Για να βρούμε την ημερομηνία που έχουμε Εαρινή Ισημερία, πρέπει να γνωρίζουμε τον ακριβή χρόνο περιφοράς της Γης περί τον Ήλιο, δηλαδή την διάρκεια ενός έτους. Ο Πατέρας της Αστρονομίας Ίππαρχος (2ος π.Χ. αιώνας), υπολόγισε ότι το έτος έχει 365,25 ημέρες, που χρησιμοποιήθηκε από τον Αλεξανδρινό αστρονόμο Σωσιγένη, για να φτιάξει το Ιουλιανό ημερολόγιο (από τον Ιούλιο Καίσαρα), το Παλαιό. Σήμερα με τη βοήθεια της τεχνολογίας οι αστρονόμοι υπολόγισαν ότι το έτος έχει 365,242199… ημέρες. Το έτος του Ίππαρχου ήταν μεγαλύτερο και πρόσθετε τρεις μέρες κάθε 400 χρόνια, με αποτέλεσμα η Εαρινή Ισημερία του 1923 να θεωρείται η 3η Απριλίου, δηλαδή 13 μέρες αργότερα!!!
Το παλαιό λοιπόν ημερολόγιο χρειαζόταν διόρθωση 13 ημερών, που πραγματοποιήθηκε το 1923 από την κυβέρνηση Γονατά, κατόπιν εισηγήσεως του Αστρονόμου και Ακαδημαϊκού Αιγινήτη. Για να διορθωθεί, η 16η Φεβρουαρίου 1923 ονομάστηκε 1η Μαρτίου, προστέθηκαν δηλαδή 13 «λευκές» μέρες, με αποτέλεσμα ουδείς έλληνας να γεννηθεί από 16 έως 28 Φεβρουαρίου το 1923! Με 341 χρόνια καθυστέρηση συμβαδίσαμε με την υπόλοιπη Ευρώπη, που ήδη από το 1582 εφάρμοζε το Νέο Ημερολόγιο, το Γρηγοριανό όπως ονομάστηκε από τον ομώνυμο Πάπα που το εισήγαγε.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας δέχτηκε το επόμενο έτος το Γρηγοριανό ημερολόγιο για όλες τις εορτές πλην του Πάσχα, που συνέχισε να το εορτάζει με το Παλαιό. Η διόρθωση του Πάσχα δεν έγινε, γιατί υπήρχαν έντονες αντιδράσεις πολλών κύκλων της Ορθόδοξης Εκκλησίας, επειδή την μεταρρύθμιση του ημερολογίου εισηγήθηκε ο Πάπας Γρηγόριος και είναι σαν να αναγνωρίζεται η πρωτοκαθεδρία του. Έτσι τα Χριστούγεννα και οι άλλες γιορτές είναι κοινές με την Καθολική Εκκλησία, πλην των Ορθοδόξων Παλαιοημερολογιτών (Άγιον Όρος, Σερβία, Ρωσία κλπ) που τις γιορτάζουν 13 μέρες αργότερα.
Το λάθος των 5 ημερών της Πανσελήνου
Ένας Σεληνιακός μήνας, δηλαδή από Πανσέληνο σε Πανσέληνο, διαρκεί 29,53059 μέρες. Η Πανσέληνος για τους Ορθοδόξους υπολογίζεται από τον 19ετή κύκλο του Μέτωνα (5οςαι.π.Χ), που αντιστοιχεί σε 235 Πανσελήνους. Σήμερα με τις σύγχρονες μετρήσεις προέκυψε ένα λάθος του Μέτωνα μόνον 2,066 ωρών κάθε 19 έτη. Το σφάλμα συσσωρεύτηκε και τώρα έφτασε τις 5 μέρες περίπου. Η Ορθόδοξη Εκκλησία συνεχίζοντας να υπολογίζει τις Πανσελήνους με τον Μετωνικό Κύκλο, υπολογίζει κάθε Πανσέληνο 5 μέρες αργότερα από την πραγματική!!!
Επομένως για την Ορθόδοξη Εκκλησία έχουμε ισημερία 13 μέρες αργότερα από την πραγματική και Πανσέληνο 5 μέρες αργότερα από την πραγματική. Δηλαδή φέτος έχουμε Ισημερία στις 3 Απριλίου (αντί 21 Μαρτίου) και επόμενη Πανσέληνο στις 7 Απριλίου (αντί 2 της πραγματικής), άρα την επόμενη Κυριακή 8 Απριλίου έχουμε Πάσχα.
Για την Καθολική Εκκλησία Ισημερία είναι στις 21 Μαρτίου, επόμενη Πανσέληνο 2 Απριλίου, άρα την επόμενη Κυριακή 8 Απριλίου είναι το Πάσχα.
Γι αυτό συμπίπτει φέτος το Πάσχα Ορθοδόξων-Καθολικών. Λόγω όμως του λάθους των 13+5=18 ημερών αργότερα, συνήθως δεν συμπίπτει.
Και βέβαια δεν υπάρχουν διπλές και τριπλές Λαμπριές. Η Ανάσταση του Χριστού είναι μία για όλους τους Χριστιανούς και σύμφωνα με τον Κανόνα της Νικαίας θα έπρεπε κάθε χρόνο να συνεορτάζεται.
www.incorfu.gr
Έτος
Ορθοδόξων
Καθολικών
Σημείωση
2014
20.04
20.04
Κοινός εορτασμός
2015
12.04
05.04
2016
08.04
27.03
2017
16.04
16.04
Κοινός εορτασμός
2018
08.04
01.04
2019
28.04
21.04
2020
19.04
12.04
2021
02.05
04.04
2022
24.04
17.04
2023
16.04
09.04
2024
05.05
31.03
2025
20.04
20.04
Κοινός εορτασμός
2026
12.04
05.04
2027
02.05
28.03
2028
16.04
16.04
Κοινός εορτασμός
2029
08.04
01.04
2030
28.04
21.04
2031
13.04
13.04
Κοινός εορτασμός
2032
02.05
28.03
2033
24.04
17.04
2034
09.04
09.04
Κοινός εορτασμός
2035
29.03
25.03
2036
20.04
13.04
2037
05.04
05.04
Κοινός εορτασμός
2038
25.04
25.04
Κοινός εορτασμός
2039
17.04
10.04
2040
06.05
01.04
2041
21.04
21.04
Κοινός εορτασμός
2042
13.04
06.04
2043
03.05
29.03
2044
24.04
17.04
2045
09.04
09.04
Κοινός εορτασμός
2046
29.04
25.03
2047
21.04
14.04
2048
05.04
05.04
Κοινός εορτασμός
2049
25.04
18.04
2050
17.04
10.04
Καραμάτσκος Δημήτρης
i-diadromi.gr