Χρησιμοποιεί ως πηγή την πλούσια συλλογή των ινδουιστικών ερωτικών κειμένων, τα οποία υπήρχαν ήδη εκείνη την εποχή.
Το περιεχόμενό του είναι χωρισμένο σε κεφάλαια από τον Άγγλο συγγραφέα Ρίτσαρντ Μπάρτον (Sir Richard Francis Burton), ο οποίος έκανε και την πρώτη μετάφραση το 1883:
1. Εισαγωγή.
2. Για τη ερωτική ένωση.
3. Σχετικά με την ανεύρεση συζύγου.
4. Σχετικά με τη σύζυγο.
5. Σχετικά με τις συζύγους άλλων ανδρών.
6. Σχετικά με τις πόρνες.
7. Για τους τρόπους με τους οποίους κάποιος ελκύει τους άλλους.
2. Για τη ερωτική ένωση.
3. Σχετικά με την ανεύρεση συζύγου.
4. Σχετικά με τη σύζυγο.
5. Σχετικά με τις συζύγους άλλων ανδρών.
6. Σχετικά με τις πόρνες.
7. Για τους τρόπους με τους οποίους κάποιος ελκύει τους άλλους.
Στο πρώτο μέρος του έργου, ο Βατσιαγιάνα απαριθμεί τις εξήντα τέσσερις τέχνες που κάθε κορίτσι καλής οικογενείας πρέπει να κατέχει -από το τραγούδι, το χορό και τη ζωγραφική ως το μασάζ, τη γνώση της αγιουβέρδικης ιατρικής και τα παιχνίδια με ζάρια- ο άριστος χειρισμός των οποίων εξασφαλίζει άνεση κι εκτιμάται στις εταίρες υψηλής τάξης. Κι αφού καταγράψει την καθημερινότητα ενός «εξέχοντος άνδρα» μαζί με σκέψεις γύρω από τις γυναίκες που πρέπει να συναναστρέφεται, περνά στο δεύτερο και διασημότερο μέρος του «Κάμα-Σούτρα», αυτό που αφιερώνεται στην ερωτική ένωση.
Στο δεύτερο μέρος διαβάζουμε πως «σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά και τις διαστάσεις του πέους του, ο άνδρας είναι λαγός, ταύρος ή άλογο. Ομοίως, η γυναίκα είναι αντιλόπη, φοράδα ή ελεφαντίνα, σύμφωνα με το βάθος του κόλπου της». Δεν είναι, όμως, μόνο οι ταιριαστές μεταξύ τους διαστάσεις που χαρίζουν ισορροπημένη απόλαυση. Η τελευταία εξαρτάται κι από τη θέρμη του πάθους, όπως και από τη διάρκεια της ένωσης.
Οι τεχνικές της προσέγγισης, οι ερεθιστικές προετοιμασίες, τα διαφορετικά είδη φιλιού, η χρήση νυχιών και δοντιών, οι δαγκωνιές, τα χτυπήματα, οι ήχοι του έρωτα και οι αναστεναγμοί, όλα μπαίνουν στο μικροσκόπιο. Και σε κάθε επί μέρους κεφάλαιο, συναντάμε αποφθέγματα σαν το παρακάτω: «Η τέχνη των περιπτύξεων διαθέτει τόση δύναμη υποβολής, ώστε και μόνο να ασχολείται κανείς μ’ αυτήν, να ακούει να μιλούν ή να μιλά ο ίδιος γι’ αυτήν, παρακινεί στην ακολασία».
Οι τεχνικές της προσέγγισης, οι ερεθιστικές προετοιμασίες, τα διαφορετικά είδη φιλιού, η χρήση νυχιών και δοντιών, οι δαγκωνιές, τα χτυπήματα, οι ήχοι του έρωτα και οι αναστεναγμοί, όλα μπαίνουν στο μικροσκόπιο. Και σε κάθε επί μέρους κεφάλαιο, συναντάμε αποφθέγματα σαν το παρακάτω: «Η τέχνη των περιπτύξεων διαθέτει τόση δύναμη υποβολής, ώστε και μόνο να ασχολείται κανείς μ’ αυτήν, να ακούει να μιλούν ή να μιλά ο ίδιος γι’ αυτήν, παρακινεί στην ακολασία».
Στο κεφάλαιο αυτό αποτυπώνονται ερωτικές στάσεις εύκολες και περίπλοκες, μικρές και μεγάλες διαστροφές, επιδέξιες πεολειξίες και σαδομαζοχιστικές τεχνικές, αλλά ο συντάκτης του εγχειριδίου υπενθυμίζει πως «στη φλόγα του έρωτα μόνον το πάθος εμπνέει τις πράξεις». Κι ακόμα, ότι οι παραπάνω ερωτικές πρακτικές ούτε σ’ όλον τον κόσμο ταιριάζουν, ούτε εφαρμόζονται σε κάθε στιγμή. Ο Βατσιαγιάνα επιμένει πως η ερωτική συμπεριφορά «πρέπει να υπαγορεύεται από έναν συμβιβασμό των θρησκευτικών νόμων, των τοπικών συνηθειών και των προσωπικών προτιμήσεων του καθενός». Σ’ αυτό το δεύτερο μέρος γίνεται επίσης εκτενής λόγος για τους ευνούχους
Το τρίτο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στους ερωτικούς καβγάδες, όπου η ζήλια, η υστερία κι ο θυμός, μαζί με τα τεχνάσματα της συμφιλίωσης, λες και υπακούουν σ’ ένα τελετουργικό που παραπέμπει σε παιχνίδι ερωτευμένων πουλιών. Από δω και πέρα, όμως, η λαγνεία δίνει τη θέση της στην… αδιακρισία, καθώς εισβάλουμε διαδοχικά απ’ τα δωμάτια των συζύγων σ’ εκείνα των παράνομων ζευγαριών, για να καταλήξουμε στα χαρέμια και το περιβάλλον των εταίρων. Πώς επιλέγει κανείς το κορίτσι που θα παντρευτεί; Πώς κερδίζεται η εμπιστοσύνη της νεαρής συζύγου; «Εκείνος που αγνοεί μια νεαρή γυναίκα επειδή φαίνεται πολύ σεμνή, κερδίζει μόνο την περιφρόνησή της. Τον αντιμετωπίζει σαν ζώο ανίκανο να τη σαγηνεύσει». Όσο για τους «ηλίθιους που δεν γνωρίζουν τίποτε από γυναικεία ψυχολογία και παίρνουν τα κορίτσια διά της βίας», θα ‘ρθούν αντιμέτωποι με καταθλιπτικές συζύγους που θ’ αποστρέφονται τον άντρα τους…
Στο τέταρτο κι αρκούντως διδακτικό μέρος, το Κάμα Σούτρα κωδικοποιεί τη συμπεριφορά μιας πιστής γυναίκας, παρουσία και απουσία του συζύγου της, τόσο απέναντι στον ίδιο και την οικογένειά του όσο και στις γυναίκες που εκείνος έχει ήδη ή πρόκειται να παντρευτεί.
Το πέμπτο κεφάλαιο, είναι επικεντρωμένο στους μοιχούς εραστές, δίνεται αναλυτικός κατάλογος των ανδρών που γνωρίζουν κατά κανόνα τη μεγαλύτερη επιτυχία. Ανάμεσά τους, οι καλοί ομιλητές, οι γοητευτικά αρρενωποί, όσοι εμπνέουν εμπιστοσύνη και πρώτοι απ’ όλους βέβαια, όσοι γνωρίζουν το Κάμα Σούτρα. Στον δε κατάλογο με τις γυναίκες που εύκολα κατακτώνται, θα συναντήσουμε από εκείνες που «περνούν τον καιρό τους πάνω στις ταράτσες κοιτάζοντας τον δρόμο» μέχρι τις νωθρές, τις καμπούρες, τις ζηλόφθονες και τις διεφθαρμένες…
Ποιους εραστές πρέπει ν’ αποφεύγουν οι εταίρες; Η απάντηση δίνεται στο έκτο μέρος του εγχειριδίου, αυτό που περιγράφει έναν κόσμο όλο πονηριά, μηχανορραφίες και υποκρισία, κι όπου πρωταγωνιστούν οι μόνες πραγματικά ελεύθερες γυναίκες. Οι εταίρες, λοιπόν, οφείλουν να μένουν μακριά από τους φυματικούς, απ’ όσους έχουν εντερικά προβλήματα ή δύσοσμη αναπνοή, από εκείνους που εγκαταλείπουν τους γονείς αλλά και από μία κατηγορία ακόμη, τους πουριτανούς!
Το Κάμα Σούτρα αντιστάθηκε στο πέρασμα του χρόνου. Κάθε ιδιωτική βιβλιοθήκη που σέβεται τον εαυτό της διαθέτει αντίτυπό του, και το βιβλίο συνεχίζει να πωλείται στα καλύτερα βιβλιοπωλεία στο Δελχί, τη Βομβάη ή την Καλκούτα. Ακόμα κι οι αναλφάβητοι γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται, κι ας αποφεύγουν από σεμνότητα να το σχολιάζουν.
Στο αρχείο περιέχονται η ελληνική και αγγλική έκδοση του Κάμα Σούτρα, ενώ υπάρχουν και τρία εικονογραφημένα εγχειρίδια με ερωτικές στάσεις και τεχνικές σε τρεις γλώσσες (ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά). Υπάρχει επίσης στο διαδίκτυο και η έκδοση στην αυθεντική γλώσσα του Κάμα Σούτρα για όσους ενδιαφέρονται, στα σανσκριτικά.
Ερωτικές Στάσεις
Η «ιεραποστολικη»
Η στάση αυτή είναι πολύ συχνή ανάμεσα στα ζευγάρια επειδή η ψυχολογία των δύο φύλων επιβάλλει ο άντρας να «κυριαρχεί» επάνω στη γυναίκα, το «υποτασσόμενο», αλλά και για πρακτικούς λόγους, καθώς είναι από τις πιο ξεκούραστες. Κατά τη διάρκεια της συνουσίας, η γυναίκα ξαπλώνει ανάσκελα ενώ ο άντρας διεισδύει ξαπλώνοντας επάνω της.
«Ζεστη-κρυο»
Η στάση αυτή μάλλον εντάσσεται στα προκαταρκτικά παιχνίδια. Η γυναίκα ερεθίζει και παρατά εναλλάξ τον άντρα. Η εναλλαγή αυτή διεγείρει το υποσυνείδητο του τελευταίου και την τάση του αρσενικού για κυνήγι θηλυκού
Στα τεσσερα
Όπως φαίνεται και στην εικόνα, ο άντρας εισέρχεται από πίσω στη γυναίκα κολπικά. Το βασικό πλεονέκτημα της στάσης είναι η βαθιά εισχώρηση του πέους στον κόλπο, ενώ πιθανώς μειονέκτημα είναι η έλλειψη οπτικής επαφής. Η στάση είναι γνωστή και με την αγγλική doggy style (δηλαδή «με τον τρόπο των σκύλων») (σκυλίσιο).
Στοματικο σεξ
Το στοματικό σεξ για ορισμένους δίνει την ευχαρίστηση του «κανονικού» σεξ και προτιμάται από τα ζευγάρια συνήθως ως μέρος του προκαταρκτικού σεξουαλικού παιχνιδιού, ή όταν θέλουν να αποφύγουν την κολπική διείσδυση όπως στις περιόδους ωορηξίας της γυναίκας οπότε και οι πιθανότητες σύλληψης και εγκυμοσύνης είναι αυξημένες.
Πρωκτικο σεξ
Η είσοδος γίνεται από τον πρωκτό. Παραλλαγές του πρωκτικού σεξ είναι οι παρακάτω:
- Στα τέσσερα: Παρόμοια με την κολπική μόνο που η διείσδυση είναι πρωκτική.
- Ιεραποστολική στάση Παρόμοια με την κολπική. Για τη διευκόλυνση της διείσδυσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν βοηθήματα (π.χ. μαξιλάρι), έτσι ώστε η γυναίκα να ανορθώσει τη λεκάνη, βοηθώντας τον άντρα.
- Η στάση του κουταλιού: Η στάση αυτή μπορεί να είναι τόσο πρωκτική όσο και κολπική, και αποτελεί παραλλαγή της στάσης στα τέσσερα.
Γυναικοκρατικές στάσεις
Η σταση 69
Η στάση αυτή μπορεί να ενταχθεί και στις δύο κατηγορίες αφού είναι δύσκολο να αποφασιστεί ποιος από τους δύο λαμβάνει περισσότερη ευχαρίστηση. Ξαπλωμένοι ο ένας επάνω ή πλάι στον άλλον αντίστροφα (κεφάλι-πόδια), επιδίδονται σε στοματικό σεξ.
Η γυναικα απο πανω
Ο άντρας ξαπλώνει ανάσκελα και η γυναίκα κάθεται επάνω του. Χαρακτηριστικά, στη στάση αυτή:
- οι σύντροφοι μπορούν να βλέπουν ο ένας τον άλλο· πιο συγκεκριμένα, ο άντρας μπορεί να μαλάζει και να χαϊδεύει το στήθος της γυναίκας, το οποίο βρίσκεται σε όρθια θέση
- ο άντρας μπορεί να καθυστερήσει και ρυθμίσει τον οργασμό του ώστε να φτάσει σε κορύφωση ταυτόχρονα με τη σύντροφο του
- η γυναίκα ελέγχει το βάθος, την ένταση και την γωνία διείσδυσης
- η πρόσβαση στην κλειτορίδα είναι εύκολη και από τους δύο, ενώ και η πρόσβαση στους όρχεις είναι δυνατή από τη γυναίκα
- αντίθετα με την ιεραποστολική στάση, η γυναίκα εδώ έχει περισσότερο ενεργητικό ρόλο.
«Κρεμαστη» συνουσια
Ο άντρας στέκεται όρθιος και στηρίζεται με την πλάτη στον τοίχο και κρατά από τους μηρούς τη γυναίκα, η οποία κρέμεται από πάνω του με τα χέρια της στον λαιμό του.
Σταση του ελεφαντα
Η γυναίκα ξαπλωμένη μπρούμυτα και ο άντρας από πάνω της με τεντωμένα τα χέρια και λυγισμένη ελαφρά την μέση.
Παραλλαγη ιεραποστολικης στaσης
Παραλλαγή της ιεραποστολικής στάσης, όπου η γυναίκα έχει τα πόδια τεντωμένα ψηλά και διάπλατα.
Καθιστο ή «καρεκλατο»
Ο άντρας καθισμένος, με τα πόδια συνήθως κλειστά, και η γυναίκα καθισμένη πάνω του με τα πόδια ελαφρώς ανοικτά.
