Τέσσερα χρόνια μετά το πρώτο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 1960 στο Παρίσι, η διοργάνωση επέστρεψε και αυτή τη φορά η χώρα που τη διοργάνωσε ήταν η Ισπανία. Με τους ίδιους κανόνες συμμετοχής (όλες οι ομάδες που ήθελαν να συμμετάσχουν έπρεπε να εξασφαλίσουν τη πρόκριση τους στα τελικά του θεσμού μέσα από νοκ άουτ προκριματικούς αγώνες). Σε αντίθεση με τη προηγούμενη φορά, το 1964 δήλωσαν συμμετοχή 29 ομάδες, με την Ελλάδα να αποχωρεί οικειοθελώς επειδή κληρώθηκε με την Αλβανία.
Euro 1964 (Ισπανία)
Αγγλία, Ιταλία και Ανατολική Γερμανία συμμετείχαν για πρώτη φορά, μετά την άρνηση τους το 1958. Από τις 29 ομάδες μόνο οι τέσσερις θα περνούσαν στα τελικά του θεσμού. Οι Ιταλοί αποκλείστηκαν από τους κατόχους του τίτλου του 1960 (Σοβιετική Ένωση) στον πρώτο γύρο των προκριματικών, ενώ η Αγγλία αποκλείστηκε από τη Γαλλία. Η Ανατολική Γερμανία γνώρισε οριακό αποκλεισμό με συνολικό σκορ και στα δύο παιχνίδια 4-5. Η περσινή διοργανώτρια Γαλλία αποκλείστηκε στα προημιτελικά από την Ουγγαρία. Οι τέσσερις ομάδες που προκρίθηκαν εν τέλει ήταν: Ισπανία, Σοβιετική Ένωση, Δανία, Ουγγαρία.
Το λογότυπο της διοργάνωσης |
Όπως ανέφερα και πιο πάνω, το δεύτερο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα θα διεξάγονταν στην Ισπανία. Χρησιμοποιήθηκαν και πάλι δύο γήπεδα (όπως και το 1960). Τα δύο δημοφιλέστερα γήπεδα της Ιβηρικής χερσονήσου, ήτοι το Σαντιάγκο Μπερναμπέου και το Καμπ Νου ανέλαβαν να φιλοξενήσουν τις αναμετρήσεις της τελικής φάσης του European Nations Cup. Το γήπεδο της Ρεάλ Μαδρίτης ήταν αυτό που φιλοξένησε τον μεγάλο τελικό.
Το γήπεδο του τελικού, Santiago Bernabeu (όπως είναι σήμερα) |
Η διασταύρωση των ημιτελικών ήταν η εξής: Οι οικοδεσπότες Ισπανοί αντιμετώπισαν την Ουγγαρία, ενώ το άλλο ζευγάρι ήταν το Δανία-Σοβιετική Ένωση. Στη πρώτη αναμέτρηση, οι Ισπανοί επικράτησαν με δυσκολία (και στη παράταση) των Ούγγρων με σκορ 2-1. Στη κανονική διάρκεια η αναμέτρηση έληξε ισόπαλη με σκορ 1-1, με τους Ισπανούς να προηγούνται στο 35 με γκολ του Pereda και τους Μαγυάρους να ισοφαρίζουν στο 84, με δράστη τον Bene. Το γκολ του Amancio στο 115 έδωσε τη πρόκριση στους Φούριας Ρόχας.
Στον άλλο ημιτελικό στο Καμπ Νου, η τυπικά φιλοξενούμενη Σοβιετική Ένωση δεν συνάντησε ιδιαίτερη δυσκολία και κέρδισε την Δανία εύκολα. 3-0 με τέρματα των Voronin (19') και του παίκτη που χάρισε τον τίτλο το 1960 στη Σοβιετική Ένωση, Ponedelnik (40') στο πρώτο ημίχρονο, με τον Ivanov να διαμορφώνει το τελικό αποτέλεσμα. Δεύτερη συνεχόμενη παρουσία των Σοβιετικών στον τελικό του θεσμού, με τους Δανούς να συμβιβάζονται με τη συμμετοχή τους στον αγώνα που θα έκρινε τη τρίτη θέση.
Ο αγώνας για τη τρίτη θέση (μικρός τελικός) ήταν αδιάφορος. Τουλάχιστον έτσι φανερώνει και ο αριθμός των οπαδών που αγόρασαν εισιτήριο για να δούνε την αναμέτρηση. Μόλις 3,869 φίλαθλοι παρακολούθησαν την αναμέτρηση στο Καμπ Νου. Νικήτρια του αγώνα ήταν η Ουγγαρία με σκορ 3-1, που διαμορφώθηκε στην παράταση (1-1 κανονική διάρκεια, με τους Ούγγρους να προηγούνται). Τα δύο τέρματα του Novak στο 107' (πέναλτι) και 110' έδωσαν τη τρίτη θέση στους Μαγυάρους.
Στον άλλο ημιτελικό στο Καμπ Νου, η τυπικά φιλοξενούμενη Σοβιετική Ένωση δεν συνάντησε ιδιαίτερη δυσκολία και κέρδισε την Δανία εύκολα. 3-0 με τέρματα των Voronin (19') και του παίκτη που χάρισε τον τίτλο το 1960 στη Σοβιετική Ένωση, Ponedelnik (40') στο πρώτο ημίχρονο, με τον Ivanov να διαμορφώνει το τελικό αποτέλεσμα. Δεύτερη συνεχόμενη παρουσία των Σοβιετικών στον τελικό του θεσμού, με τους Δανούς να συμβιβάζονται με τη συμμετοχή τους στον αγώνα που θα έκρινε τη τρίτη θέση.
Ο αγώνας για τη τρίτη θέση (μικρός τελικός) ήταν αδιάφορος. Τουλάχιστον έτσι φανερώνει και ο αριθμός των οπαδών που αγόρασαν εισιτήριο για να δούνε την αναμέτρηση. Μόλις 3,869 φίλαθλοι παρακολούθησαν την αναμέτρηση στο Καμπ Νου. Νικήτρια του αγώνα ήταν η Ουγγαρία με σκορ 3-1, που διαμορφώθηκε στην παράταση (1-1 κανονική διάρκεια, με τους Ούγγρους να προηγούνται). Τα δύο τέρματα του Novak στο 107' (πέναλτι) και 110' έδωσαν τη τρίτη θέση στους Μαγυάρους.
Ο τελικός στο Σαντιάγκο Μπερναμπέου, όπως ήταν φυσιολογικό, έφερε πολύ κόσμο στις εξέδρες. Κόπηκαν συνολικά 79,115 εισιτήρια, ενώ αν αθροίσει κανείς τον αριθμό των φιλάθλων που πήγαν σε όλες τις άλλες αναμετρήσεις, αυτός δεν ξεπερνά το 77,200. Η κάτοχος του τίτλου αντιμετώπιζε την διοργανώτρια Ισπανία με φόντο το τρόπαιο του κορυφαίου της Ευρώπης. Η αναμέτρηση διεξήχθη στις 21 Μαϊου 1964 και ώρα 6:30 (Ισπανίας).
Οι Ισπανοί προηγήθηκαν νωρίς στην αναμέτρηση, καθώς ο Pereda έδωσε το προβάδισμα στους γηπεδούχους μόλις στο 6ο λεπτό της αναμέτρησης. Οι κάτοχοι του τίτλου αντέδρασαν άμεσα και έφεραν το ματς στα ίσια μόλις στο 8'. Ο Khusainov νίκησε τον Iribar και έκανε το 1-1, σκορ που διατηρήθηκε μέχρι και το ημίχρονο. Στο δεύτερο ημίχρονο και συγκεκριμένα στο 84', ο Marcelino νικά με κεφαλιά τον Lev Yashin και δίνει το προβάδισμα στην ομάδα του. Το σκορ δεν άλλαξε μέχρι το τελευταίο σφύριγμα του Holland και οι Ισπανοί πανηγύρισαν τη νίκη και τη κατάκτηση του τροπαίου.
Οι Ισπανοί προηγήθηκαν νωρίς στην αναμέτρηση, καθώς ο Pereda έδωσε το προβάδισμα στους γηπεδούχους μόλις στο 6ο λεπτό της αναμέτρησης. Οι κάτοχοι του τίτλου αντέδρασαν άμεσα και έφεραν το ματς στα ίσια μόλις στο 8'. Ο Khusainov νίκησε τον Iribar και έκανε το 1-1, σκορ που διατηρήθηκε μέχρι και το ημίχρονο. Στο δεύτερο ημίχρονο και συγκεκριμένα στο 84', ο Marcelino νικά με κεφαλιά τον Lev Yashin και δίνει το προβάδισμα στην ομάδα του. Το σκορ δεν άλλαξε μέχρι το τελευταίο σφύριγμα του Holland και οι Ισπανοί πανηγύρισαν τη νίκη και τη κατάκτηση του τροπαίου.
Η Ισπανική ομάδα |
Πρώτος σκόρερ: (από δύο γκολ ο καθένας)
Ferenc Bene
Dezső Novák
Jesús María Pereda
Ferenc Bene
Dezső Novák
Jesús María Pereda
Ματς με τα περισσότερα εισιτήρια:
Τελικός: Ισπανία-Σοβιετική Ένωση (79,115)
Διαιτητής τελικού: Arthur Holland (Αγγλία)
Τελικός: Ισπανία-Σοβιετική Ένωση (79,115)
Διαιτητής τελικού: Arthur Holland (Αγγλία)
Παραδόξως, ο δικτάτορας Φράνκο δεν επέβαλλε κανενός είδους βέτο για τη διεξαγωγή του τελικού. Θυμίζω πως στη προκριματική φάση για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1960, η Ισπανία είχε κληρωθεί με τη Σοβιετική Ένωση και τότε ο Φράνκο αρνήθηκε να επιτρέψει στην ομάδα να ταξιδέψει και να αντιμετωπίσει τους Σοβιετικούς, με αποτέλεσμα η πρωταθλήτρια του 1960 να πάρει τη πρόκριση στην επόμενη φάση άνευ αγώνος. Οι Δανοί είχαν τη χειρότερη άμυνα (έξι γκολ παθητικό) και τη χειρότερη επίθεση με μόλις ένα τέρμα (αυτό του Bertelsen στον μικρό τελικό). Η έκπληξη της προκριματικής φάσης ήταν το μικρό Λουξεμβούργο που απέκλεισε την Ολλανδία.