Σε τρεις επιστήμονες που ανακάλυψαν ότι το Σύμπαν διαστέλλεται με επιταχυνόμενο ρυθμό απονεμήθηκε χθες το μεσημέρι στη Στοκχόλμη το Νομπέλ Φυσικής για το 2011.
Η ανώτερη επιστημονική διάκριση, που αντιστοιχεί σε 1,45 εκατομμύρια δολάρια, επιμερίστηκε ανάμεσα στον Αμερικανό Σαούλ Πέρλμουτερ και στους Μπράιαν Σμιντ με αμερικανοαυστραλιανή καταγωγή και Ανταμ Ράιες, επίσης από τις ΗΠΑ.
Οι τρεις ερευνητές, που εργάζονταν ανεξάρτητα σε δύο διαφορετικές επιστημονικές ομάδες, παρουσίασαν το 1998 τα αποτελέσματα των ερευνών τους που κατεδείκνυαν ότι το Σύμπαν είχε πολύ διαφορετική συμπεριφορά από ό,τι πιστευόταν μέχρι τότε.
Οι επιστήμονες διενεργούσαν μακροχρόνιες παρατηρήσεις πάνω στους υπερκαινοφανείς αστέρες (σουπερνόβα) και ειδικότερα σε εκείνους που είναι γνωστοί ως Τύπου Ia. Οι αστέρες αυτοί είναι λευκοί νάνοι, δηλαδή παγωμένοι αστέρες που απορροφούν τη μάζα από ένα κοντινό τους αστέρι.
Οταν ένα σουπερνόβα απορροφήσει μάζα μεγαλύτερη από ένα καθορισμένο όριο, τότε ο υπερκαινοφανής αστέρας θα υποστεί μια θερμοπυρηνική έκρηξη καθώς θα καταρρεύσει κάτω από το βάρος της ίδιας του της βαρύτητας.
Η έκρηξη επομένως που ακολουθεί είναι τόσο μεγάλη και το αστρικό υλικό εκτοξεύεται προς κάθε κατεύθυνση με αποτέλεσμα το εκπεμπόμενο φως να είναι δυνατότερο ακόμη και από το φως που εκπέμπει ένας ολόκληρος γαλαξίας.
Οι ερευνητές μελέτησαν περισσότερους από 50 υπερκαινοφανείς αστέρες και διαπίστωσαν ότι το φως που εξέπεμπαν ήταν πιο αδύνατο απ' όσο ανέμεναν να είναι.
Περίμεναν ότι το φως θα γινόταν όλο και πιο έντονο αλλά προς μεγάλη τους έκπληξη, εκείνο γινόταν όλο και πιο θαμπό. Ηταν σαν να αφήναμε πίσω μας τη λάμψη, σαν να απομακρυνόμαστε όλο και πιο γρήγορα από εκείνες τις εκρήξεις.
Η διαπίστωση αυτή, συνοδευόμενη από πληθώρα στοιχείων και δεδομένων, οδήγησε στο συμπέρασμα ότι το Σύμπαν μας δεν διαστέλλεται απλώς αλλά επεκτείνεται με πολύ ταχύ ρυθμό. Στην ανακοίνωση της Επιτροπής Νομπέλ Φυσικής της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας επισημάνθηκε ότι για σχεδόν ένα αιώνα ήταν γνωστό ότι το Σύμπαν διαστέλλεται ως συνέπεια της Μεγάλης Εκρηξης που συνέβη πριν από περίπου 14 δισεκατομμύρια χρόνια.
Ωστόσο, ανέφερε η ανακοίνωση, «η ανακάλυψη ότι αυτή η διαστολή είναι επιταχυνόμενη αποτελεί εκπληκτικό γεγονός. Αν η διαστολή του συνεχίσει να συμβαίνει με επιταχυνόμενο ρυθμό, τότε το Σύμπαν θα παγώσει».
Η επιτάχυνση διαστολής του Σύμπαντος, αποδίδεται στην αινιγματική σκοτεινή ενέργεια. Η φύση της σκοτεινής ενέργειας έχει κατανοηθεί ελάχιστα έως καθόλου και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της Φυσικής σήμερα.
Αυτό που γνωρίζουμε προς το παρόν είναι ότι η σκοτεινή ενέργεια αποτελεί περίπου τα του Σύμπαντος. Οι τρεις επιστήμονες βοήθησαν να κατανοήσουμε πόσα πράγματα δεν ξέραμε για το Σύμπαν και «κάθε ανακάλυψη από εδώ και πέρα είναι πιθανή».